శ్రీకృష్ణుడు కురుక్షేత్ర సంగ్రామంలో అర్జునుడికి ఎన్ని రోజుల్లో గీతోపదేశం చేశారు?

అంత పెద్ద గీతోపదేశ కావ్యాన్ని ఆయనకు చెప్పడానికి ఎన్ని రోజులు పట్టిందో తెలుసుకోగోరుతున్నాను.

జ: రోజుల కొద్దీ గీతను ఉపదేశించలేదు కృష్ణుడు. యుద్ధం ఆరంభమైన రోజున ఉభయ సైన్యాలూ రణరంగంలో ప్రవేశించిన వెంటనే సమరం ఆరంభం కాలేదు. ముందుగా చిన్న చిన్న సంఘటనలు జరిగాయి. అర్జునుడి కోరిక మీద ఉభయ సైన్యాల మధ్య కృష్ణుడు రథాన్ని నిలిపాడు. వారిరువురి సంవాద రూపంలో గీతోపదేశం జరిగింది. ఆ తరువాత ధర్మరాజు పాదచారిగా సోదరులతో పాటు శత్రుసైన్యం వైపు నడచి భీష్మ ద్రోణాది కురువృద్ధుల్ని నమస్కరించి వచ్చాడు. ఆ తరువాత శత్రు పక్షంలో ఎవరైనా శరణువేడితే అభయమిస్తానని రథంపై నిలబడి ప్రకటించాడు. అప్పుడు యుయుత్సుడు పాండవపక్షంలో చేరాడు. ఆ తరువాత యుద్ధం ప్రారంభమయ్యింది.

గీతలో ఏడు వందల శ్లోకాలున్నాయి. అవన్నీ సామాన్య వేగంతో చదివితే ఒకటిన్నర గంటలో పూర్తవుతుంది. ఈ శ్లోక సంఖ్యలో వందకు పైగా 'సంజయ ఉవాచ'లు, వర్ణనలు, విమర్శలూ ఉన్నాయి.

అవన్నీ తీసేస్తే శ్రీకృష్ణుని ఉపదేశం ఆరువందల కన్నా తక్కువే. ఈ భాగం చదవాలంటే గంటాపదిహేను నిమిషాలకు మించి పట్టదు. ఒక విషయం మాట్లాడ్డానికి పట్టే సమయం కంటే, గ్రంథస్థం చేసి చదవడానికి ఎక్కువ సమయం అవుతుదన్నది స్పష్టమయిన విషయమే. పైగా మాట్లాడే విషయం వ్యాసమహర్షి ఛందో రూపంలో వ్రాశారు. కృష్ణుడు చెప్పే విషయాలను నొక్కి చెప్పే కొన్ని ఉపనిషద్వాక్యాలు కూడా చేర్చారు. ఇలా చూస్తే భగవద్గీత కృష్ణార్జున సంభాషణం మహా అయితే పదిహేను ఇరవై నిమిషాలు పడుతుంది. ఈ గీతను రోజుల తరబడి ఉపన్యాసాలిస్తూ ఉంటారు పెద్దలు. కృష్ణుడు మాత్రం రోజుల తరబడి చెప్పలేదు. మరో విషయం, గీతోపదేశాన్ని 'కావ్యం' అనరు. అది తత్త్వశాస్త్రం.