తిథి అంటే వేద సమయగణితము ప్రకారము చంద్రమాసములో ఒక రోజును తిథి అంటారు. ప్రతి చాంద్రమాసములో 30 తిధులు ఉంటాయి, సూర్యుడు నుండి చంద్రుని కదలికలు తిధులవుతాయి, ఉదాహరణకు సూర్యుడు చంద్రుడు కలిసి ఉంటే అమావాస్య , అదే సూర్యచంద్రులు ఒకరకొకరు సమానదూరములో వుంటే పౌర్ణమి అవుతుంది, శాస్త్రీయముగా సూర్యుడు, చంద్రున్ని కలుపుతూ ఉన్న ఆక్షాంశ కోణము 12 డిగ్రీలు పెరగడానికి పట్టే కాలాన్ని తిథి అనవచ్చు.. తిథులు సూర్యోదయమున ప్రారంభము కావు సూర్యాస్తమయానికి ముగియవు. రోజులోని ఏ వేళలలో అయినా మొదలయ్యి, అంతమయ్యే అవకాశము ఉంది. ఒక్కొక్క తిథి దాదాపు 19 నుండి 26 గంటల సమయము ఉంటుంది.
(1) చాంద్రమాసంలో మొదటి తిథి పాడ్యమి.పాడ్యానికి అధిదేవత అగ్ని.
(2) విధియ > బ్రహ్మ
(3) తదియ > గౌరి
(4) చవితి > వినాయకుడు
(5) పంచమి > నాగరాజు
(6) షష్టి > షణ్ముఖుడు
(7) సప్తమి > సూర్యుడు
(8) అష్టమి > రుద్రుడు
(9) నవమి > దుర్గ
(10) దశమి > ఆదిశేషుడు
(11) ఏకాదశి > యమధర్మరాజు
(12) ద్వాదశి > విష్ణు
(13) త్రయోదసి > కాముడు లేదా శివుడు
(14) చతుర్థశి > కాళికామాత
(15) పౌర్ణమి > చంద్రుడు
(16) అమావాస్య > లక్ష్మి
ఏదెైనా కార్యం తలపెట్టినపుడు ఆ తిథికి సంబంధించిన అధిష్టానదేవుడిని పూజించాలి. పూజకు వీలుకాకపోతే మనసులో స్మరించాలి.
No comments:
Post a Comment